🍭 เจาะกลไกฟรุกโตส: เข้าตับไว สร้างไขมันเร็ว

หากกินมากไปไม่ระวัง ไขมันพอกตับได้

.

ไขมันพอกตับ เกิดจากหลายปัจจัยมาก่อร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็น

🧨 พันธุกรรมเสี่ยงที่ทำให้พอกง่าย สลายยาก (อ่านใน comment)

🧨 อ้วน: ทำให้ไขมันช่องท้องหลั่งพิษทำร้ายตับ

🧨 ดื้ออินซูลิน: ทำให้เร่งการสร้างไขมันที่ตับ, เกิดพิษของน้ำตาล

🧨 ไม่ออกกำลังกายเลย: ปิดโหมดสลายไขมัน lipophagy อดใช้

🧨 แต่ปัจจัยหนึ่งที่มีผลมากคือ ‘การกิน’ ซึ่งจริงการกินเข้ามาเยอะเกินไป ไม่ว่าจะเป็นกลูโคส ฟรุกโตส หรือไขมัน ก็สามารถสะสมในตับได้หมด

.

🎯 แต่ฟรุกโตสนั้นมีกลไกที่เลวร้ายกว่าตัวอื่นมาก เพราะ

1️⃣ กินมาแล้วเข้า “ตับ” กว่า 90% ➤ สลายจนได้สารตั้งต้นที่ใช้สร้างไขมันไตรกลีเซอไรด์ (TG)

2️⃣ ระหว่างสลายที่ตับ เลี่ยงจุดเบรกทางเมตาบอลิซึม ➤ สลายไวมาก ➤ ได้สารไปสร้าง TG ได้มาก

3️⃣ หากกินร่วมมากับกลูโคส ก็สามารถเร่งให้ “กลูโคส” สลายไวตาม ➤ กลูโคสก็กลายเป็นสารตั้งต้นสร้าง TG ได้อีก

4️⃣ หากกินมาแบบเรื้อรัง จะกระตุ้นเซนเซอร์พลังงาน (ChREBP & SREBP1c) ➤ สั่งตับเร่งสร้าง TG ไวขึ้นไปอีก

5️⃣ TG ที่สร้างไวจะส่งออกไม่ทัน เก็บสะสมในคลังไขมัน (Lipid droplet) เต็มตับ หากกรดไขมันรั่วออกมา ก็จะก่ออักเสบ ยิ่งทำให้การส่งออกแย่ลง

6️⃣ TG ที่ตับสร้างมากขึ้น จะส่งไปเก็บที่เซลล์ไขมันมากขึ้น ➤ อ้วน ➤ เซลล์ไขมันหลั่งสารก่ออักเสบ ➤ ตับดื้ออินซูลิน ➤ เร่งการสร้าง TG ขึ้นไปอีก

7️⃣ ผลจากการดื้ออินซูลิน ➤ น้ำตาลกลูโคสสูงลอย ➤ นำไปสร้างสารพิษ AGEs, ceramide ➤ ทำร้ายตับ ➤ ยิ่งส่งออก TG ยาก

8️⃣ แทบไม่มีกลไกไปกระตุ้นศูนย์อิ่มเลย ทำให้กินได้ในปริมาณมากๆ

.

ถ้าอ่านแล้วงง อ่านสรุปละกันค่ะคือ

🔹 สลายที่ตับเป็นหลัก อวัยวะแปลงคาร์บเป็นไขมัน

🔹 สลายเร็วมากได้สารตั้งต้นไปสร้างไขมันในตับ

🔹 ทำให้อ้วน/ดื้ออินซูลิน ซึ่งทำให้ตับสร้างไขมันเยอะไปอีก

🔹 สุดท้ายส่งออกไม่ทัน อยู้พอกตับต่อไป

.

แล้วฟรุกโตสเจอที่ไหนบ้าง?

✔️ น้ำเชื่อม High fructose corn syrup (HFCS) อยู่ตามขนม ของหวาน น้ำอัดลม อาหารแปรรูป และอีกมากมาย

✔️ น้ำตาลทราย - เนื่องจากมีน้ำตาลซูโครส ย่อยแล้วได้ ฟรุกโตส และกลูโคส

🍊 น้ำผลไม้หวานๆ

⚠️ แต่ถ้าผลไม้ลูกๆ นั้นจะมาพร้อมไฟเบอร์ & สารต้านอนุมูลอิสระ ทำให้ยังมีประโยชน์ค่ะ (แต่กินเป็นลังก็ไม่รอดนะ) พยายามเลือกที่หวานน้อย

.

🚨 ใครไม่ค่อยได้ออกกำลังกาย ต้องระวังสุดๆ เลยค่ะ เพราะฟรุกโตสกินง่าย กินเพลิน แป๊บเดียวสร้างไขมันได้เยอะแล้วค่ะ ถ้าคุณมีปัจจัยเสี่ยงอื่น มีพันธุกรรม มีโรคเรื้อรัง ยิ่งพอกตับได้ไวเลย

.

🧃 หมายเหตุ:

กลูโคสจากของหวาน หรือไขมันที่กินมากเกินไปก็เพิ่ม TG ได้เหมือนกันนะคะ

.

ดังนั้นดูแลสุขภาพกันเถอะค่ะ

อย่าให้ถึงวันที่ตับพังจนใช้อะไรไม่ได้อีก

Cr: Tensia